پیش‌بینی مدل گرایش به اعتیاد مبتنی بر عوامل شخصیتی(NEO) بواسطه متغیر میانجی سلامت روان

مقدمه: مصرف مواد مخدر و سایر مواد غیر قانونی توسط نوجوانان و جوانان یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و مشکلات سلامت عمومی و روانی- اجتماعی است که مشکلات فردی، اجتماعی، بهداشتی و اقتصادی بسیاری بر جوامع درگیر تحمیل می‌کند در کشور ایران به دلیل وجود بافت جوان جمعیتی، این موضوع پیچیدگی خاص خود را یافته است. لذا شناسایی و تبیین درست آن برای یافتن راه‌حل‌های مناسب ضروری به نظر می‌رسد. روش تحقیق: پژوهش حاضر از نوع همبستگی با استفاده از مدل یابی علّی بود. تعداد 588 نفر دانش‌اموز با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای به عنوان آزمودنی انتخاب شدند.ابزار مورد استفاده جهت گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استعداد اعتیاد دهکردی ، پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-28) و پرسشنامه پنج عاملی(NEO) بود. به منظور تحلیل داده‌ها،از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری(SEM) با استفاده از نرم افزار20 Amos, استفاده شد. یافته‌ها:نتایج بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای پنجگانه شخصیتی اثرگذار بر گرایش به اعتیاد،نشان میدهد که متغیر سلامت‌روان (38/0β=)، بیشترین تأثیر را دارا می‌باشد، سپس روان‌رنجورخویی (20/0 β=)، برونگرایی (13/0β=) و وظیفه‌شناسی (13/0- β=)، بیشترین تأثیر را داشته و میزان اشتیاق به تجارب تازه (11/0 β=) و انعطاف پذیری (05/0β=) به ترتیب در اولویت‌های بعدی این تأثیر قرار می‌گیرند. بحث و نتیجه گیری: ویژگی‌های شخصیت پنج عاملی و سلامت روانشناختی پیش‌بینی مناسبی از عوامل افزاینده و کاهنده‌ی گرایش به اعتیاد را فراهم می‌کند.